Lipödem diğer adıyla ağrılı sellülit toplumda görülme oranı  kadınlarda %11-18 dir  Lipödem vücudun her  iki tarafını etkileyerek kol bacak kalça da   yağ dokusunun birikmesi   ve büyümesi ile  kronik  ağrılı bir yağ metabolizması hastalığıdır

    Lipödem günümüzde neredeyse  her 9-10 kadından 1 ini  etkileyebilmektedir.Hastalığın tamamı neredeyse kadındır Ergenlik çağı ile başlayan yağ depolanmasında yaşanan sorunlar 30 yaşından sonra zaman zaman artarak görülebilmektedir.Bacak kalça ve kollarda kalınlaşma şişkinlikle birlikte hareketsiz yaşam tarzı ve yemek yeme düzenindeki değişiklikler sonucunda  yağ metabolizmasında yaşanan sorunlarla görülen lipödem  yaşam kalitesini etkiler
   Yapılan çalışmalarda bacaklarda ödem ve şişkinlik nedeniyle kliniklere başvuran  başvuran hastaların yaklaşık %15 -18'inde lipödem olduğu   gösterilmektedir Lipödem  tanısı alabilen hasta sayısı ancak kliniklere başvuranlarla sınırlı kalabilmektedir

 LİPÖDEM NEDENLERİ  NELERDİR ?

Lipödemin kesin nedeni bilinmese de

1-Hormonal  nedenler : Genellikle ergenlikle birlikte horonal değişimin başlamasıyla ortaya çıkmaya başlayabilir.Ergenlik , hamilelik,menapoz veya hormon tedavisinin kullanıldığı durumlarda görülebilmektedir.Özellikle östrojenin beyaz yağ dokusuna  etkisi  üzerinde değerlendirmeler yapılabilmektedir.

 2 -Genetik  yatkınlık. Genellikle lipödem hastalarının %11 ile 15'inde aile bireylerinde belirli bir ödem yatkınlık görülmektedir

3- Yağ dokusu bozuklukları

4 -Damar sağlığı ile ilgili sorunlar damar duvarında artmış geçirgenlik protein kaybı kılcal damar sağlık sorunları sebep olabilmektedir

5- Fazla kilo  Yüksek BKI ( Beden kitle indeksi )
 

LİPÖDEM  KOMPLİKASYONLARI  NELERDİR  ?

1-Lipödem bacaklarda ağrılı yağ depolanması  

2- Orantısız ve bir yağ depolanması

3- Bacaklarda kalınlaşma  şekil bozukluğu  

4- Uzun süre ayakta kalmakla bacak ağrısı artan ödem yorgunluk ağırlık hissi  

5- Yürüme güçlüğü  Kalça ve popo da biriken yağlar bireylerde ortopedik birtakım sağlık sorunları

6- Lipödemli hastalarda genellikle obezite

7-Kaygı durumu bozuklukları

8-Yeme bozuklukları

9-Sosyal izolasyon depresyon ve psikososyal  sorunlar

10 -Venöz yetmezlık  görülebilmektedir.

LİPÖDEM  TEŞHİSİ VE TEDAVİSİ

    Lipödemli hastaların neredeyse tamamı kadındır Lipödem tanısı hastanın tıbbi öyküsü fiziki incelemesi muayenesi sonucunda doktor tarafından konularak tedavisi planlanır Lipödemin  4 aşaması bulunur  teşhisi ve erken evrelerde  tedavisi  önelidir.
   Lipödem tedavisinde genel yaklaşım hastanın sağlık düzeyini korumak şikayetlerini en aza indirmektir Ancak bunun dışında egzersiz ortopedik destek psikolojik gerekiyorsa doktor tarafından planlanmışsa çeşitli cerrahi müdahaleleri  söz konusu 

Ancak lipödem sorunu yaşayan bireyin beslenmesi de oldukça önemlidir

 
 LİPÖDEM VE BESLENME

   Lipödem sorunu yaşayan bireylerde beslenme programı tamamen kişiye özel olmalı Beraberine yaşanan sağlık sorunları varsa ı mutlaka göz önünde bulundurmalı hızlı kilo verme değil sağlıklı bir beslenme programı üzerinden hareket edilmelidir Lipödem  kendine has semptomlara sahip yönetilmesi zaman alan tamamen kişiye özel beslenme programlanması gerektiren bir sağlık sorunudur.

  Lipödem sorunu yaşayan bireyler  mutlaka DOKTOR tarafından kontrol edilirken  DİYETİSYEN  tarafından da beslenme programı planlanmalıdır.Beslenme programında mutlaka antienflamatuar  beslenme  modeli tercih edilmeli ve tamamen kişiye özel beslenme programı hazırlanmalıdır.Östrojeni  dengesini olumsuz etkileyecek besin  tüketimine dikkat ederek ödem oluşumu engellenmelidir.

1. Tamamen bireysel olarak hazırlanan beslenme programı özellikle kilo fazlası veya obezite  sorunu varsa lipödem ve obezite sorunlarının birlikte çözümünü desteklemeli.
2.  Beslenme programında öncelikle sağlıklı yağlar tercih edilmeli Zeytinyağı fındık yağı yağlı balıklar avokado ceviz gibi iltihaplanmayı azaltacak   mutlaka doygunluk hissini arttıracak bir beslenme programı uygulanmalıdır
3.  Doymuş yağ  içeriği düşük bir beslenme programı  tercih edilmeli Bu nedenle margarin paketlenmiş ürünler palm yağı, krema ,kaymak , hindistan cevizi yağı gibi yağlardan uzak durmalıdır
4.  Omega 3 yağ asitlerinden zengin beslenme önemlidir.Beslenme programında  hayvansal ve bitkisel  Omega 3 kaynaklarına  kaynaklarına yer verilmelidir
5. Tüketilen karbonhidrat miktarı oldukça önemlidir. Rafine karbonhidratlardan  uzak durulmalı Hamur işleri pastane mamülleri beyaz ekmek tahıl gevrekleri beyaz un pirinç  vb mutlaka insülin seviyesini kontrol etmek adına beslenme programlarından çıkarılmalı Tercih olarak  lif vitamin mineral içeriği yüksek tam tahıllar  bireyin karbonhidrat miktarını dengeleyecek ve ihtiyacını karşılayacak şekilde insülin seviyesini kontrol edebilmek adına beslenme programlarında kullanılmalı
6. İhtiyaç ölçüsünde meyve ve sebze tüketimine mutlaka dikkat edilmeli Antienflamatuar beslenme  bu sağlık sorununun çözümünde   önemlidir. Genel sağlığın iyileştirmesi açısından da tüketilen meyvelerin porsiyonlarını mutlaka dikkat edilmeli gelişigüzel zamanlarda atıştırılan meyvelerde insülin seviyesini   dengesinin etkileyeceğinden  hem kilo vermeyi hem de lipödemi olumsuz etkiler.
7. Fitoöstrojen içeriği yüksek şerbetçi otu keten tohumu ısırgan otu kuru baklagiller maydanoz hurma Ihlamur civanperçemi gibi ürünlerden  uzak durmalı DİYETİSYEN tarafından önerilmediyse  gereksiz yere tüketilmelidir.
8.  Kan şekerinin  kilo ve  insülin düzeyini dengeleyecek bir beslenme programı tamamen kişiye olarak özel olarak hazırlanmalı
9.  Beslenme programında tüketilen protein miktarı proteinin kalitesi kas dokuları ve bağ dokuları için oldukça önemlidir Yetersiz protein tüketimi semptomların artmasına neden olacağı gibi yağ tüketiminin yağ kitlesinde artmasını destekler yeterli ve dengeli protein alımı tokluk süresini uzatacağı için insülin Sekresyonunuda  da dengeleyecektir Lipödemli bireylerde kilogram başına  0.8-1.5 gr arasında protein  tüketimi yeterli ve sağlıklı olacaktır.  Öğünlerde kaliteli protein kaynaklarına yer vermek gerekir. Yumurta süt yoğurt tavuk balık ihtiyaç ölçüsünde tüketilebilir Tüketilen protein miktarlarının pişirme şekli de çok önemlidir
10.  Lipodem problemi yaşayan bireylerde tamamen kişisel özelliklere  bağlı olarak değişse de  haftada 800 gr  -1500 gr arasında  kilo verme yeterli olabilmektedir.
11. Alkol  tüketiminden uzak durmalı
12. Su  tüketim alışkanlığı oldukça önemlidir İhtiyacınız ölçüsünde  (hatta vücut suyu yetersizse  diyetisyeninizin önerdiği kadar ) susuz kalmayı beklemeden su tüketmeye gayret etmek gerekir
13. Kafein içeren içeceklerin tüketimine dikkat edilmeli hatta uzak durulmalı
14. Şekerli içeceklerden meyve sularından soğuk şekerli içeceklerinden asitli ve asitsiz yüksek şeker içeriğine sahip olan aşırı tuzlu ve gıdalardan soslardan uzak durmak  gerekir
15. Rafine karbonhidratlar tamamen beslenme programından çıkarılmalı 
16. İşlenmiş  ve paketlenmiş  gıdalardan uzak durumalı veya   beslenme programından tamamen çıkarılmalı
17. Yeşil  yapraklı sebzeler  her öğünde tüketilmeli
18. Kurubaklagil tüketiminin miktarına dikkat edilmeli
19. Kuruyemişler  ve ceviz   beslenme programına tamamen  bireysel özlliklere dikkaet ederek ihtiyaç ölçüsünde   eklenmeli
20. Mevsimsel özelliklere bağlı  olarak  antienflamauar özelliklerinden dolayı kivi, nar ,kırmızı erik, kiraz, çilek özellikle beslenme programında yer almalı
21. Mevsim özelliklerine göre haftada 1-2 mutlaka  balık tüketimi desteklenmeli
22.  C vitamin içeriği yüksek beslenme mutlaka desteklenmeli
23.  D vitamini seviyeleri kontrol edilmeli yetersizse doktor ve diyetisyen kontrolünde D vitamini takviyesi verilmeli
24. B 12 seviyeleri mutlaka kontrol edilmeli B12 seviyesi düşükse doktor ve diyetisyen kontrolünde B12 takviyesi yapılmalı
25. Kolajen yapımını arttıran fibroz dokuyu güçlendiren bir beslenme programı ön plana çıkartılmalı  
26.  Selenyum seviyesini arttıran besinler beslenme programında yer almalı Selenyum seviyesi  düşükse    beslenme tekrar gözden geçirilip doktor ve diyetisyen tavsiyesine göre hareket edilmelidir.
27.  Yeterli lif tüketimini sağlayan beslenme tedavi açısından önemlidir. Lipödem problemi yaşayan bireylerde yeterli lif tüketimi kolesterol seviyesine düşürür, kan şekerini dengeler iyi huylu kolesterolün  artmasına yardımcı olur, kabızlığın önlenmesini destekler Bu nedenle ihtiyaca göre lif kaynakları taze mevsiminde sebzeler ve meyvelerden tam tahıllardan ihtiyaç ölçüsünü tüketilen kuruyemişlerden ve miktarı kontrol edilen kurubaklagillerden temin edilmeli     
28.  Lipödemli bİreyler de hareketlilik ve egzersiz çok önelidir. Her gün   süresi tamamen kişisel özelliklere bağlı olarak artan yürüyüş ve hareketlilik beslenme programlarına ilave olarak eklenmeli

Diyetisyen ŞENGÜL ÜRE

Diyetinfo

Beslenme Eğitimi ve Danışmanlık

Bağdat Caddesi – Çiftehavuzlar/ Kadıköy /İstanbul